De Duitse verkiezingen van 2021 zijn op het moment van schrijven afgerond. Wat dat betekent voor de blower en de medicinale cannabis gebruiker staat in het regeerakkoord. Duitsland gaat over tot legalisatie en overheidswiet. Het is daarmee het eerste Europese land waar dit gebeurt. Wiet in Duitsland is daarmee legaler dan in Nederland. Lees in dit artikel de belangrijkste punten op een rij.
UPDATE 29 januari 2024: Geen grap, Wiet Legaal in Duitsland vanaf 1 april, hoopt Minister
Als het even meezit, passeert er tussen 19 en 23 Februari een wet langs de Bundestag, waarmee wiet legaal wordt bij onze oosterburen. Minister van Gezondheid Karl Lauterbach (SPD) was tot voor kort tegen, maar is sinds de vorming van de regering onder Olaf Scholtz overstag.
Een aantal punten van de Cannabis Act zijn nu meer helder geworden:
- Iedereen ouder dan 18 jaar mag 25 gram wiet bezitten én maximaal 3 planten kweken voor eigen gebruik.
- Er komen cannabis clubs waar je wiet kunt kopen, maar je mag het binnen een straal van 200 meter van die club niet gebruiken. Ook komen die clubs op een afstand van minimaal 200 meter van scholen, kinderopvangcentra en peuterspeelzalen.
- Deze clubs zijn niet hetzelfde als de winkels die later moeten komen. De clubs zijn namelijk deel van het decriminaliseren. De wiet wordt geteeld voor en door leden van die clubs. De genoemde winkels zijn vergelijkbaar met de Amerikaanse dispensaries, waar iedereen wiet (en waarschijnlijk ook hasj) kan kopen.
- Die winkels starten in een beperkt aantal deelstaten en plaatsen, als deel van een proef van 5 jaar. Binnen die 5 jaar wordt (waarschijnlijk volgens het Amerikaanse model) aangetoond of dit de juiste aanpak is.
Het klinkt goed: stapsgewijze legalisatie. Maar niet voor iedereen. Fors tegen zijn de politiebond en vrijwel iedere conservatieve politieke partij die je kunt verzinnen. In deelstaten waar deze partijen de meerderheid hebben, komen dan ook felle tegengeluiden over het legaliseren van cannabis. Argumenten daarvoor zijn onder andere dat het gebruik zou toenemen en daarmee ook de bijkomende risico’s en bijwerkingen. Daarnaast bestaan er twijfels over de vermindering van handel op de zwarte markt.
Wij hopen natuurlijk dat Scholtz en Lauterbach het voor elkaar krijgen en conservatief Europa laten zien dat de ophef over cannabis sinds de jaren ’60 ongerechtvaardigd is.
UPDATE 27 oktober 2022: Vanaf 2024 is Wiet in Duitsland Legaal
De Duitse regering heeft ingestemd met het legalisatieplan van minister van Gezondheid Karl Lauterbach (SPD). Als alles meezit verwacht Lauterbach in 2024 dat wiet legaler is in Duitsland dan in Nederland.
Het wachten is op de controle van de regelgeving van de Europese Unie. De nieuwe wet moet namelijk wel in overeenstemming zijn met Europa. Hier volgen de belangrijkste punten van de legalisatieplannen:
- Verkoop – Alleen in vergunde speciaalzaken en mogelijk in apotheken kun je cannabis kopen. Toegang vanaf 18 jaar. Adverteren voor wiet is verboden. “In eerste instantie” zal wiet niet online te bestellen zijn.
- Bezit – Je mag 20 tot 30 gram kopen en gebruiken voor privédoeleinden.
- Gebruik – Zowel thuis als in openbare ruimtes wordt gebruik toegestaan.
- Handel op straat – Zonder vergunning handelen blijft strafbaar.
- THC-percentage – Er komt geen maximum aan de hoeveelheid THC voor mensen ouder dan 21. Wel wordt er momenteel onderzocht of er een bovengrens gesteld gaat worden voor adolescenten.
- Productie – “De productie, levering en distributie van recreatieve cannabis is toegestaan binnen een vergund en door de staat gecontroleerd kader”.
- Zelf kweken – Je mag 3 planten zelf kweken.
- Edibles – Roken, inhaleren en inslikken in de vorm van sprays, capsules en druppels worden eerst toegestaan. Spacecake, koekjes en snoep in eerste instantie niet.
- Verslaving – De mogelijkheden tot interventie worden uitgebreid met laagdrempelige en uitgebreide programma’s. Voorlichting, advies en preventie zijn daarbij de speerpunten.
- Evaluatie – In 2028 wordt de legalisatie geëvalueerd om te kijken of aanpassingen nodig zijn. Verkeersveiligheid, gezondheid en het beschermen van de jeugd staan daarbij voorop.
Lauterbach noemt ook Nederland in zijn communicatie: “We willen de markt strikt reguleren, ervoor zorgen dat kinderen en jongeren beschermd blijven en we willen de hele markt beheersen. Men heeft geleerd van de slechte ervaringen in Nederland”.
Niet iedereen is in Duitsland even positief over de besluitvorming. In deelstaat Beieren luidt nog steeds kritiek vanuit de regering. Zij zijn vooral bezorgd om de “onomkeerbare gezondheids- en sociale risico’s van cannabis”. Ook moet drugstoerisme worden vermeden zei Lauterbach’s Beierse ambtsgenoot Klaus Holetschek (CSU).
UPDATE 25 november 2021: Duitsland krijgt Coffeeshops
Onze oosterburen krijgen dankzij de nieuwe coalitie van de SPD, FDP en die Grüne coffeeshops. Dat blijkt uit enkele van de punten in het formatiepapier van de nieuwe regering. Dat betekent volgens de universiteit van Düsseldorf dat er 400 ton per jaar aan cannabis legaal verkocht kan worden. Vervolgens is dat goed voor miljarden euro’s aan aanvullende belastingcenten.
Dit is wat we weten over het initiatief om wiet te legaliseren in Duitsland:
- Het is een grootschalig experiment dat in ieder geval 4 jaar duurt (tot het formeren van de nieuwe regering, waarna het project wordt geëvalueerd).
- Minderjarigen krijgen geen toegang tot de coffeeshops.
- De kwaliteit en sterkte worden door de overheid onderzocht.
- Er komen licenties voor coffeeshops.
- Bezit en gebruik van kleine hoeveelheden wiet wordt niet langer strafbaar. Daardoor worden politie en justitie ontlast.
- Er ontstaan ongeveer 27.000 banen. Mogelijk omdat politie en justitie nu andere zaken te controleren hebben, maar denk ook aan het beheer van coffeeshops, voor growers, transport…
- Germaanse wiet moet een slordige 10 euro per gram gaan kosten. Vergelijkbaar met de prijzen uit onze shops dus. Dat is trouwens inclusief belasting.
Voor de duidelijkheid: cannabis wordt legaal voor recreatief gebruik. Daarmee wordt Duitsland het eerste en enige land in Europa waar dat het geval is. In onder andere Nederland en Luxemburg gelden strenge randvoorwaarden waardoor wiet ‘een soort van’ legaal is. Wel is het Nederlandse wietexperiment in de laatste fase beland.
Onduidelijkheid over zelf wiet in Duitsland kweken en maximaal bezit
Tot nu toe kunnen we nog niet vinden of en hoe het geregeld is met het zelf kweken van cannabis. Het lijkt ons dat dit vooralsnog niet is toegestaan, omdat het gereguleerd en belast gaat worden vanuit de overheid. Ook over maximaal bezit in grammen zien we nog geen harde getallen. Een hoeveelheid van 5 gram lijkt aannemelijk: de hoeveelheid die in Nederland onder het gedoogbeleid valt. Zodra we meer weten over deze zaken updaten we dit artikel.
UPDATE 26 oktober 2021: Formatie gunstig gestemd over Legalisering Cannabis
Een zogenaamde “stoplichtcoalitie” is waarschijnlijk. De FDP, SPD en die Grüne lijken de meerderheid van de Duitse regering te gaan vormen. Dat betekent goed nieuws voor ons plantje.
Op het moment van schrijven staan de neuzen van de partijen de sociaal-democraten (SPD), groenen (Grüne) en de liberalen (FDP) dezelfde kant op: ook recreatieve cannabis moet net als in Canada legaal worden. Er zijn voor de uitrol een aantal modellen bedacht. Het voorbeeld van Luxemburg is het meest voor de hand liggende. Luxemburg is namelijk het eerste EU-land waar wiet legaal is. Het idee is dan dat wiet en hasj in speciale winkels wordt verkocht. Niet zoals onze coffeeshops, maar meer als bij sigarenboeren of slijterijen. Dispensaries dus. Details zoals de bevoorrading, accijns, voorlichting en andere toch wel belangrijke zaken zijn overigens nog niet gladgestreken.
UPDATE 17 augustus 2023: Wetsvoorstel aangenomen
De Duitse regering heeft vandaag een wetsvoorstel aangenomen voor beperkte legalisering van cannabis. Het voorstel houdt in dat er meerdere fases worden gestart om te bekijken wat de gevolgen zijn van landelijk legaliseren. Data zijn nog niet bekend omdat het voorstel nog door zowel de Bondsdag als de Bondsraad moet wordt goedgekeurd.
Fase 1
Tijdens fase 1 mogen volwassenen tot 25 gram wiet en drie bloeiende vrouwtjesplanten bij zich hebben. Wij gaan ervanuit dat het gaat om gedroogde, gebruiksklare wiet, maar dat wordt niet vermeld. Bij nieuw op te richten cannabisclubs wordt wiet gezamenlijk geteeld en verkocht leden. Als lid mag je maandelijks tot 50 gram scoren. Voor de jongere wietliefhebbers onder de 21 is dat limietje 30 gram. Wel zijn er voor deze clubs duidelijke richtlijnen. Zo moeten ze bijvoorbeeld een aanpak hebben om jongeren te behoeden voor teveel blowen. Verder mag er in tegenstelling tot in Nederlandse coffeeshops niet worden geblowd in de club, maar ook niet in de buurt op straat.
Fase 2
In de volgende fase gaan we het iets spannender maken. In bepaalde regio’s, waar pilotprojecten draaien, mag wiet gewoon commercieel over de toonbank gaan. Natuurlijk wel in shops met de juiste vergunning en onder strenge controle. Deze projecten krijgen een wetenschappelijk sausje. Onderzoekers gaan namelijk kijken wat het effect is op de zwarte markt, onze gezondheid en hoe de jonge blowers ermee omgaan. Details over deze tweede fase? Die zijn nog in een dikke meurende rookwolk gehuld. Maar volgens minister Lauterbach (Gezondheidszorg, SPD) wordt dit najaar alles helder. Stay tuned!
Medicinaal gebruik
Minister van Landbouw Özdemir (Groenen) is ook betrokken bij het voorstel, want de huidige industriële vezelhennep is niet geschikt voor medicinale doeleinden. Het idee is dat er binnenkort diverse strains wiet in de apotheek liggen voor een veelvoud aan medische klachten.
Drugsbeleid Duitsland
In Duitsland is het verboden om wiet op zak te hebben of om planten te kweken. Maar als het aan Daniela Ludwig ligt, moet daar binnenkort verandering in komen. Ludwig staat momenteel aan het roer van drugszaken bij de regering van onze oosterburen. Maar als de zittende coalitie van Angela Merkel (CDU/CSU) straks niet langer de meerderheid van de stemmen heeft, hoe zit het dan met het federale drugsbeleid?
Momenteel is medicinale cannabis toegestaan in Duitsland, maar het scheelt per deelstaat hoe erg een overtreding met cannabis is. Waar in sommige deelstaten iedere gram leidt tot strafrechtelijke vervolging, kun je met een stevige verklaring in andere deelstaten wegkomen met 6 gram en soms wel 15 gram. Dit is volledig afhankelijk van de omstandigheden rond de overtreding. In dat opzicht lijkt de huidige wetgeving op die van de Verenigde Staten, waar het op federaal niveau ook verboden is om wiet te bezitten. Daar is wiet echter in veel staten al helemaal legaal. Ook voor recreatief gebruik.
4 van de 6 Partijen willen Wiet in Duitsland Decriminaliseren
De Groene Partij, Linkse Partij, FDP en SPD hebben alle vier aangegeven iets te willen veranderen aan de huidige houding tegenover cannabis. De partijen in de Bundestag zijn het erover eens dat het huidige beleid niet langer past in de wereld. Dit zijn de standpunten rond het drugsbeleid per partij:
- Union – Geen verandering bij overtreding. Grotendeels behoud van huidig beleid.
- FDP – Legalisering en kansen voor de markt, maar sceptisch over thuis kweken.
- Linke – Thuis kweken en decriminaliseren, eventueel met overgang door middel van modellen zoals het Nederlandse wietexperiment.
- SPD – Voorzichtig pad van decriminaliseren en modelprojecten.
- Grüne – Voor legaliseren, thuiskweek, vezelhennep en medicatie via een gereguleerde markt.
- AfD – Terugdraaien van medische toepassingen van cannabis. Tegen wiet in Duitsland.
Coalities van Union, SPD en FDP of SPD, FDP en Grüne zijn reëel en staan gunstig tegenover decriminaliseren. Wordt het Union, SPD en Grüne, dan is het toekomstige cannabisbeleid vooralsnog onduidelijk.
Zittende Partij Verandert van Gedachten
Daniela Ludwig, wie momenteel het hoofd is van het drugsbeleid in Duitsland, is het eens met de stelling dat het huidige drugsbeleid ten opzichte van cannabis eigenlijk niet langer kan. Ludwig kijkt naar Portugal als voorbeeld, waar mensen die wiet of hasj op zak hebben niet langer in de gevangenis terecht komen of een zware boete krijgen. Verplichte professionele begeleiding zou volgens Ludwig een reële optie kunnen zijn.
Welke partij het ook wordt; het is duidelijk dat het drugsbeleid in Duitsland moet meebewegen met een meer liberale aanpak die we elders in de wereld ook zien. Volgens de statistieken heeft één op de drie Duitsers wel eens cannabis geprobeerd en zijn er 4 miljoen reguliere cannabisgebruikers in het land.
Cannabis in de Rest van de Wereld
Tot zover het nieuws over wiet in Duitsland. Zodra we meer weten over de stand van zaken, passen we het artikel aan. Maar waar is cannabis eigenlijk wel al legaal? Check ons uitgebreide overzicht in dit artikel!